Hệ thống HIS cần đáp ứng những tiêu chuẩn nào để triển khai Bệnh án điện tử?

Trong bối cảnh Chính phủ đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, ngành y tế được xác định là một trong tám lĩnh vực trọng điểm cần đi đầu ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT). Trong số các giải pháp then chốt, việc triển khai bệnh án điện tử (Electronic Medical Record - EMR) được xem là bước tiến quan trọng, không chỉ giúp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh mà còn tối ưu hóa quản lý y tế, tiết kiệm chi phí và hiện thực hóa hệ thống y tế thông minh.

Tuy nhiên, để triển khai bệnh án điện tử thành công, các cơ sở y tế cần đáp ứng đồng bộ hàng loạt yêu cầu khắt khe về hệ thống phần mềm, hạ tầng kỹ thuật, tiêu chuẩn kết nối cũng như năng lực vận hành. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện và chi tiết nhất về lộ trình triển khai bệnh án điện tử tại Việt Nam.

1. HIS Cần Đạt Mức Nào Để Đủ Điều Kiện Triển Khai Bệnh Án Điện Tử?

Theo Thông tư 54/2017/TT-BYT và cập nhật từ Thông tư 46/2018/TT-BYT, để triển khai bệnh án điện tử, hệ thống phần mềm quản lý bệnh viện (HIS - Hospital Information System) phải đạt tối thiểu MỨC 6 theo Bộ tiêu chí ứng dụng CNTT của Bộ Y tế.

Mức 6 tương ứng với cấp độ cao trong lộ trình 7 mức của mô hình EMRAM (Electronic Medical Record Adoption Model), trong đó hệ thống đã:

- Tích hợp đầy đủ chữ ký số theo tiêu chuẩn Bộ Y tế
- Xử lý và lưu trữ bệnh án hoàn toàn trên hệ thống điện tử
- Loại bỏ hoàn toàn việc sử dụng hồ sơ giấy trong quy trình khám chữa bệnh

Việc đạt Mức 6 không chỉ là điều kiện bắt buộc để triển khai EMR mà còn thể hiện sự sẵn sàng của bệnh viện trong quá trình chuyển đổi số toàn diện.

2. Hệ Thống Phải Tuân Thủ Những Quy Định Và Tiêu Chuẩn Nào?

Để triển khai bệnh án điện tử hợp pháp, đồng bộ và hiệu quả, các cơ sở y tế cần đảm bảo tuân thủ đầy đủ các văn bản pháp lý và tiêu chuẩn kỹ thuật sau:

Văn bản pháp lý bắt buộc:

• Thông tư 46/2018/TT-BYT: Quy định về hồ sơ bệnh án điện tử
• Thông tư 54/2017/TT-BYT: Bộ tiêu chí ứng dụng CNTT trong y tế
• Thông tư 49/2022/TT-BYT: Tiêu chuẩn kết nối, chia sẻ dữ liệu y tế
• Thông tư 53/2023/TT-BYT: Chuẩn dữ liệu y tế điện tử (mới nhất)
• Thông tư 54/2015/TT-BYT: Quy định về chữ ký số trong hồ sơ y tế điện tử

Tiêu chuẩn kỹ thuật bắt buộc:

• HL7/FHIR: Chuẩn trao đổi dữ liệu y tế quốc tế
• DICOM: Chuẩn lưu trữ, truyền tải hình ảnh y tế (PACS)
• ICD-10/ICD-11: Chuẩn phân loại bệnh lý
• LOINC: Chuẩn chỉ số xét nghiệm
• SNOMED CT (khuyến khích): Chuẩn thuật ngữ y khoa quốc tế

Việc tuân thủ những tiêu chuẩn này giúp đảm bảo hệ thống bệnh án điện tử có khả năng kết nối, chia sẻ dữ liệu liên thông giữa các cơ sở y tế, tạo nền tảng cho quản lý y tế thống nhất trên toàn quốc.

3. Cơ Sở Hạ Tầng CNTT Cần Đảm Bảo Những Gì?

Phần mềm cần có:

• HIS: Hệ thống quản lý bệnh viện - trung tâm kết nối dữ liệu
• LIS: Phần mềm xét nghiệm
• RIS/PACS: Phần mềm chẩn đoán hình ảnh, lưu trữ hình ảnh
• EMR/EHR: Hệ thống lưu trữ hồ sơ bệnh án điện tử
• Chữ ký số: Đảm bảo tính pháp lý, bảo mật hồ sơ
• Backup & Phục hồi dữ liệu: Theo Nghị định 85/2016/NĐ-CP

Hạ tầng phần cứng cần thiết:

• Máy chủ riêng hoặc dịch vụ Cloud đạt chuẩn y tế
• Đường truyền internet tốc độ cao, ổn định
• Máy trạm tại các khoa phòng cho phép nhập liệu trực tiếp
• Thiết bị ký số, bảo mật dữ liệu (Token, HSM…)

Đầu tư bài bản vào hạ tầng CNTT là điều kiện tiên quyết giúp đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, an toàn và đáp ứng các yêu cầu nghiệp vụ.

4. Yêu Cầu Nghiệp Vụ Và Vận Hành Hệ Thống

Để bệnh án điện tử vận hành hiệu quả, yếu tố con người đóng vai trò quan trọng không kém công nghệ. Cụ thể:

• Đào tạo nhân sự: Cán bộ y tế, bác sĩ, điều dưỡng… cần được đào tạo bài bản về quy trình nhập liệu trực tiếp trên hệ thống.

• Ghi nhật ký hệ thống (Audit trail): Theo dõi toàn bộ thao tác, đảm bảo minh bạch và truy vết khi cần thiết.

• Cảnh báo nhập thiếu dữ liệu: Hệ thống cần tích hợp tính năng tự động kiểm tra logic, nhắc nhở cán bộ khi thông tin còn thiếu hoặc sai lệch.

• Tích hợp quy trình nội viện khép kín: Từ tiếp nhận, khám bệnh, chỉ định cận lâm sàng, điều trị, kê đơn, cấp phát thuốc cho đến ra viện… tất cả trên cùng hệ thống.

• Liên thông dữ liệu bảo hiểm y tế: Đảm bảo kết nối thông suốt với hệ thống giám định BHYT và các cơ sở dữ liệu quốc gia.

• 5. Những Yếu Tố Khác Không Thể Thiếu

Ngoài yếu tố kỹ thuật và nghiệp vụ, bệnh án điện tử còn cần đảm bảo:

6. Lưu Ý Khi Lựa Chọn Phần Mềm Bệnh Án Điện Tử

Việc lựa chọn phần mềm bệnh án điện tử phù hợp là yếu tố quyết định đến sự thành công của toàn bộ dự án. Cơ sở y tế cần ưu tiên:

• Phần mềm đã có kinh nghiệm triển khai thực tế tại các bệnh viện Việt Nam

• Đáp ứng đầy đủ quy định, tiêu chuẩn, chứng nhận từ Bộ Y tế

• Có khả năng tùy chỉnh linh hoạt phù hợp đặc thù từng tuyến (huyện, tỉnh, trung ương)

• Cung cấp dịch vụ đào tạo, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ kỹ thuật lâu dài

• Hỗ trợ tích hợp với các hệ thống hiện có như HIS, LIS, PACS, phần mềm BHYT, CSDL quốc gia…

AddyCare hiện là một trong những đơn vị tiên phong cung cấp giải pháp bệnh án điện tử đạt chuẩn Bộ Y tế, đã được triển khai tại nhiều bệnh viện lớn trên toàn quốc. Với đội ngũ kỹ sư giàu kinh nghiệm, công nghệ tiên tiến và dịch vụ hỗ trợ 24/7, AddyCare sẵn sàng đồng hành cùng các cơ sở y tế trên hành trình chuyển đổi số.

7. Kết Luận

Triển khai bệnh án điện tử không đơn thuần là nâng cấp phần mềm, mà là cuộc cách mạng chuyển đổi số toàn diện của ngành y tế Việt Nam. Khi hệ thống được xây dựng bài bản, đồng bộ và tuân thủ các tiêu chuẩn khắt khe, bệnh án điện tử sẽ mang lại những giá trị thiết thực:

• Nâng cao chất lượng dịch vụ y tế

• aTiết kiệm thời gian, giảm thiểu giấy tờ

• Tối ưu hóa quản lý, minh bạch hóa dữ liệu

• Tăng khả năng kết nối, chia sẻ thông tin liên thông các tuyến

• Đặt người bệnh làm trung tâm của hệ thống y tế thông minh

AddyCare tự hào là đối tác tin cậy, cùng ngành y tế Việt Nam chinh phục mục tiêu 100% bệnh viện triển khai bệnh án điện tử trước ngày 30/09/2025, góp phần xây dựng hệ sinh thái y tế số hiện đại, nhân văn và bền vững.