TP.HCM đẩy mạnh chuyển đổi số ngành y tế: Hướng tới nền y tế thông minh và toàn diện

Admin

Admin

17 tháng 7 2025| 9 phút để đọc

3 (27).png

Trong thời đại 4.0, chuyển đổi số không còn là một lựa chọn, mà là điều tất yếu để phát triển bền vững, đặc biệt trong lĩnh vực y tế. Với dân số hơn 10 triệu người, TP.HCM đã xác định rõ vai trò then chốt của công nghệ số trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, quản lý sức khỏe cộng đồng và tối ưu hóa hoạt động ngành y. Thông qua việc triển khai Đề án "Y tế thông minh giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn đến 2030", TP.HCM đang đi đầu cả nước trong hành trình chuyển đổi số y tế toàn diện.

Hồ sơ sức khỏe điện tử – Nền tảng dữ liệu số hóa sức khỏe cộng đồng

Một trong những trụ cột quan trọng của chuyển đổi số y tế tại TP.HCM là hồ sơ sức khỏe điện tử (HSSKĐT). Mục tiêu được đặt ra là mỗi người dân TP đều có một hồ sơ sức khỏe điện tử duy nhất, liên thông giữa các cơ sở khám chữa bệnh (KCB), phục vụ suốt đời và được cập nhật liên tục.

Trong năm qua, TP.HCM đã thí điểm thu thập dữ liệu sức khỏe tại Phường 27, Quận Bình Thạnh với hơn 5.000 hồ sơ được thiết lập. Dữ liệu này bước đầu hỗ trợ xây dựng mô hình bệnh tật đặc thù cho địa phương, từ đó định hướng công tác y tế dự phòng và chăm sóc sức khỏe.

Đặc biệt, nguồn dữ liệu từ tiêm chủng vắc-xin Covid-19 và tiêm chủng mở rộng đang được Sở Y tế khai thác để tạo lập dữ liệu đầu vào cho hồ sơ sức khỏe điện tử. Dự kiến đến năm 2025, TP.HCM sẽ hoàn thành việc tích hợp dữ liệu sức khỏe của 90% người dân, bao gồm dữ liệu tiêm chủng, KCB, kết quả xét nghiệm, tiền sử bệnh lý… vào hệ thống HSSKĐT và ứng dụng công dân số TP, cũng như ứng dụng VNeID (nếu được cấp phép).

Bệnh án điện tử – Cú hit cho mô hình bệnh viện thông minh

Bên cạnh HSSKĐT, bệnh án điện tử (EMR) là một phần thiết yếu của lộ trình xây dựng bệnh viện thông minh tại TP.HCM. Tính đến tháng 10/2024, đã có 44/55 bệnh viện tuyến thành phố, quận huyện xây dựng kế hoạch triển khai bệnh án điện tử.

Hai bệnh viện tiên phong triển khai thành công bệnh án điện tử là BV Nguyễn Tri Phương và BV Nhi đồng TP, được Bộ Y tế công nhận đủ điều kiện vận hành. Ngoài ra, BV Trương Vương và BV Truyền máu huyết học cũng đã hoàn tất các bước thẩm định.

EMR không chỉ giúp giảm thiểu sai sót y khoa, tối ưu hóa quy trình làm việc mà còn là nền tảng quan trọng để ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) vào chẩn đoán và điều trị.

Trí tuệ nhân tạo và công nghệ 4.0 trong y tế

TP.HCM hiện là địa phương đi đầu trong ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào khám chữa bệnh. Nhiều bệnh viện lớn đã tích cực đầu tư các giải pháp AI và công nghệ y tế thông minh:

  • BV Bình Dân triển khai robot phẫu thuật Da Vinci – giải pháp tiên tiến trong phẫu thuật xâm lấn tối thiểu.
  • BV Nhân dân 115 ứng dụng AI RAPID trong chẩn đoán đột quỵ và hướng điều trị can thiệp cho bệnh nhân đến muộn (sau 6 giờ).
  • BV Nhi đồng 1 ứng dụng máy học để nhắc kê đơn hợp lý, đồng thời tích hợp hệ thống cảnh báo tài chính trong điều hành bệnh viện.
  • BV Ung Bướu TP.HCM sử dụng phần mềm “IBM Watson for Oncology” – hệ thống AI hỗ trợ cá thể hóa điều trị ung thư dựa trên hồ sơ từng bệnh nhân.
  • BV Hùng Vương triển khai AI CerviCare trong sàng lọc và phát hiện sớm ung thư cổ tử cung.

Việc ứng dụng AI trong y tế không chỉ giúp tăng độ chính xác trong chẩn đoán mà còn rút ngắn thời gian điều trị, tiết kiệm chi phí, đặc biệt trong các ca bệnh phức tạp.

3 (27).png

Y tế cơ sở không đứng ngoài cuộc

Chuyển đổi số không chỉ diễn ra ở các bệnh viện tuyến cuối mà còn được đẩy mạnh tại y tế cơ sở – nơi gần dân và tiếp xúc bệnh nhân thường xuyên nhất.

Hiện TP.HCM đã triển khai mô hình hỗ trợ chuyên môn từ các BV lớn tới 48 trạm y tế điểm thông qua ứng dụng hội chẩn từ xa (teleconsultation). Đây là giải pháp quan trọng để nâng cao năng lực KCB của trạm y tế phường, xã.

Đặc biệt, tại xã đảo Thạnh An (huyện Cần Giờ), nơi điều kiện y tế còn hạn chế, đã có AI hỗ trợ đọc phim X-quang phổi – minh chứng cho việc không để ai bị bỏ lại phía sau trong chuyển đổi số.

Hạ tầng công nghệ và kho dữ liệu ngành y tế TP.HCM

Để đảm bảo triển khai đồng bộ, Sở Y tế TP.HCM đã yêu cầu tất cả bệnh viện xây dựng hệ thống thông tin bệnh viện (HIS), đồng thời thiết lập kho dữ liệu tập trung cho toàn ngành. Dự kiến đến năm 2025, kho dữ liệu này sẽ tích hợp:

  • Dữ liệu quản lý điều hành ngành
  • Dữ liệu nhân lực y tế, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hoạt động
  • Dữ liệu KCB, thuốc, trang thiết bị y tế
  • Dữ liệu bệnh truyền nhiễm, tiêm chủng, phòng chống dịch

Kho dữ liệu này không chỉ phục vụ cho quản lý ngành mà còn làm nền tảng cho các ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dự báo dịch bệnh, quản lý mô hình bệnh tật, hướng đến y tế dự phòng chủ động.

Các ứng dụng tiện ích phục vụ người dân

Chuyển đổi số y tế không chỉ nằm trong hệ thống vận hành nội bộ mà còn tạo ra nhiều tiện ích cho người dân:

  • Cổng tra cứu thông tin KCB: giúp người dân biết thông tin bác sĩ, chuyên khoa, lịch làm việc…
  • Ứng dụng Y tế trực tuyến: hỗ trợ đặt lịch khám, nhận kết quả xét nghiệm online, theo dõi lịch sử bệnh…
  • Hệ thống GIS phòng dịch: ứng dụng bản đồ số trong giám sát dịch bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.

Ngoài ra, nhiều sáng kiến hỗ trợ cộng đồng đã được triển khai như ứng dụng sàng lọc nguy cơ đái tháo đường, tiền đái tháo đường; hệ thống phòng chống HIV/AIDS; ứng dụng can thiệp hành vi nguy cơ (như uống rượu bia)… Tất cả đang tạo nên một hệ sinh thái số hóa y tế đồng bộ, lấy người dân làm trung tâm.

Khó khăn và hướng khắc phục

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, quá trình chuyển đổi số y tế tại TP.HCM vẫn đối mặt không ít thách thức:

  • Hạ tầng CNTT ở một số bệnh viện chưa đồng bộ, còn thiếu thiết bị phần cứng đạt chuẩn.
  • Nguồn nhân lực CNTT y tế còn mỏng, chủ yếu kiêm nhiệm, chưa được đào tạo bài bản.
  • Thói quen làm việc truyền thống của một bộ phận nhân viên y tế chưa dễ thay đổi khi chuyển sang môi trường số.
  • Kinh phí đầu tư CNTT tại một số cơ sở còn hạn chế, đặc biệt tuyến quận/huyện và trạm y tế.

Tuy vậy, với sự chỉ đạo sát sao từ UBND TP, cùng sự phối hợp chặt chẽ giữa Sở Y tế và các đơn vị liên quan, TP.HCM đang nỗ lực từng bước khắc phục để đảm bảo hoàn thành mục tiêu chuyển đổi số y tế toàn diện đến năm 2025, hướng tới nền y tế thông minh – y tế vì người dân – y tế không khoảng cách.

Kết luận

TP.HCM đang khẳng định vai trò đầu tàu trong chuyển đổi số ngành y tế với những bước đi cụ thể, mạnh mẽ và bài bản. Từ hồ sơ sức khỏe điện tử, bệnh án điện tử, AI trong y tế đến kết nối trạm y tế cơ sở, mọi mắt xích đang được số hóa để hình thành một hệ sinh thái y tế hiện đại, thông minh và nhân văn.

Trong thời gian tới, với sự đồng hành của công nghệ, TP.HCM hướng đến một mục tiêu cao cả: nâng cao chất lượng sống cho người dân thông qua nền y tế số toàn diện.